LEEDS İNGİLTERE HAKKINDA
LEEDS İNGİLTERE
Sanayi Devrim'den önce bile 17. ve 18. yyda Leeds civarında bulunan köyün sürüleri ve evden çalışan dokumacıların ürettiği ve çoğu dış ülkelere ihraç edilen çok sıkı dokunmuş beyaz renkli "yünlü" ("broadcloth") kumaşın üretilip satılmasının kontrol edilmesi "Leeds White Cloth Hall" borsası yolu ile oluyordu. 1770'li yıllarda Leeds Ingıltere'nin önemli yünlü kumaş ihracatının 1/6 ini kontrol etmekteydi. Leeds'ın yünlü kumaş üzerinde kontrolü to 20. yy başlarına kadar devam etti.
Önceleri yünlü kumaş sanayiine sonra Leeds'de gelişen diğer sanayilere destek sağlamak için Leeds etrafında ulaşım ağları geliştirildi. 1699'da "Aire and Calder Navigation" adlı kanal ve 1816'da Leeds'i batıda liman olan Liverpool'a bağlayan "Leeds and Liverpol Kanalı" dar mavna trafiğine açıldı. 1834den itibaren ilk "Leeds-Selby" hayttinin açılmasından sonra Leeds ve etrafında çok yoğun bir demiryolu sistemi gelişti.
Döküm alanında fabrika sistemine geçiş Leeds'de 1790da "Marshall's Mill" adlı dokuma fabtrikasının kurulması ile başladı. Leeds'de kurulan ilk fabrikalar yünlü dokuma ve keten döküm üzerinde çalışmaktaydı. Fakat 19. yy. Leeds'ın sanayi bazı çok genişleyip demir döküm, baskı makineleri, basım sanayi, ağır mühendislik, kimya sanayi ve giyim sanayi alanlarında çok önemli büyük mikyaşlı üretim yapan fabrika tipi merkezler kuruldu.
İki dünya savaşında Leeds'ın üretim merkezleri ve kapasitesi (özelllikle giyim sanayiinin üniforma üretimi ve kimya sanayiinin mühimmat üretimi) Birleşik Krallık savaş ekonomisinde baş rolü oynamıştır. Fakat Leeds yün dokuma sanayi 1930lu yıllardan itibaren gittikçe hızlanan bir şekilde gerilemeye başlamış ve 21.yy başında çok küçülüp önemsiz bir sektör haline geçmiştir. 1970li yıllarda giyim sanayi de ucuz işçi ile üretim yapan Uzak Doğu ve Güney Doğu Asya üreticileri ile rekabet edemeyip çökmüşlerdir.
Bu ekonomik çökme ve krize karşı tedbirler "Leeds Şehri Yerel İdaresi" tarafından alınmaktadır. Bu yerel idare Leeds'ın geleceği için vizyonu olarak post-endüstri şehri olarak gördüğü Leeds için "24-saat Avrupalı Şehir" ve "Kuzeyin Merkezi" sloganlarına uyan stratejik planlar yapmıştır.
Leeds 2000li yıllar başlarında modern global ekonominin elektronik enfrastrüktürüne bağlanıp Londra'dan sonra İngiltere’de en büyük uluslararası finans merkezi olmuştur. Şehirde birçok telefon çağırım merkezleri; telefonla bankacılık sektörü ve işletmelere hukuksal ve işletmecilik danışma merkezleri kurulmuştur. [5] Bu zengin sektörün taleplerini karşılamak için şehir merkezinde yüksek çok katlı lüks dairelerden oluşan çok sayıda bina yapılmıştır ve şehrin lüks mallar satan perakende satış merkezi büyük gelişme göstermiştir.
2010'da iktidara gelen koalisyon hükümeti 2011'de Leeds'ın bir "girişimcilik merkezi" olacağı ve bunun da özel sektöre özel imtiyazlar ve iktisadi destek sağlayıp Leeds ve civarındaki bölgedeki halkın refahını artıracağı ilan etmiştir.
Birleşik Krallık'ta nüfus sayımları 10 yılda bir yapılmaktadır ve 2011 sayımı yapılmış olmakla beraber sonuçlar daha belli olmamıştır. Leeds nüfusu (2001 Nüfus sayımına göre) şehir yerel idaresi sınırları içinde 761.100 kişilik nüfusu bulunmaktadır.
Leeds Şehrinde farklı devirlerden kalan birçok değişik özelliği olan ilginç yapılar bulunmaktadadır. Bunlar arasına 12. yüzyıldan kalma eski binalar dahildir; örneğin Kirkstall Abbey.
Diğer taraftan, "Şehir Yerel İdare Konağı" 19. yüzyıl Kraliçe Viktoriya dönemi mimarisinin bir şaheseridir.
21. yüzyıla gireliden beri yapılan birçok gökdelen şekilinde apartımanlar Leeds şehrinin ufuk görünüşünü değiştirmiştir. Bunlar arasında en önemlisi Bridgewater binasıdır.
Bu gelişmeler son yıllardaki büyük ekonomik kriz nedeniyle çok yavaşlamış; hatta durmuştur.
Leeds, Avrupa'nın en büyük şehirlerinden biri olmasına rağmen, iyi bir şehiriçi toplu taşıma sistemine sahip değildir. Fakat yeni ve daha çevreye uygun toplu taşıma için son yıllarda çok sayıda proje teklifi alınmıştır.
Paylaş Tweetle Paylaş Paylaş